Zaburzenia psychiczne dzieci i młodzieży

Nie powinno budzić wątpliwości stwierdzenie, że od zdrowia psychicznego dzieci zależy dobrakondycja przyszłego społeczeństwa. Skoro tak jest, nasuwa się pytanie, w jakim stopniu dorośli dbają o rozwój psychiczny dzieci. Sądząc po wzroście wskaźników rozpowszechnienia wśród nastolatków zachowań autoagresywnych (samobójczych i niesamobójczych samouszkodzeń), przemocy rówieśniczej, przestępczości oraz zaburzeń związanych z używaniem substancji psychoaktywnych (w tym tzw. dopalaczy), zaburzeń zachowania i emocji, należy sądzić, że nadal nie ma adekwatnej do potrzeb dzieci opieki, ani na poziomie rodziny, ani instytucji, szkoły i państwa. W Stanach Zjednoczonych już w połowie lat 60. ubiegłego stulecia powstała przy Kongresie specjalna Komisja ds. Zdrowia Psychicznego Dziecka. Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego nawet co piąte dziecko cierpi z powodu różnych zaburzeń psychicznych, a tylko 21% otrzymuje adekwatną opiekę.
W Polsce w celu zapewnienia dzieciom prawidłowego rozwoju powołano Biuro Rzecznika Praw Dziecka. Od 2000 roku Rzecznik podejmuje działania na rzecz zapewnienia dziecku pełnego i harmonijnego rozwoju, z poszanowaniem jego godności i podmiotowości.
Żeby pomagać dzieciom z zakłóceniami rozwoju psychicznego, należy prawidłowo je diagnozować. Podstawą są podręczniki i klasyfikacje zaburzeń psychicznych. Od lat 30. ubiegłego stulecia (kiedy ukazał się pierwszy amerykański podręcznik psychiatrii dziecięcej Leo Kannera) w szybkim tempie zaczęły pojawiać się kolejne publikacje. O ile w I edycji podręcznika diagnostyki i statystyki zaburzeń psychicznych American Psychiatric Association (The Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders ? DSM, 1952) występowały tylko 4 specyficzne kategorie dla dzieci, o tyle już w kolejnych ich liczba istotnie się zwiększała. W ostatniej, 5. edycji DSM (2013) został wyodrębniony cały rozdział poświęcony zaburzeniom neurorozwojowym, w którym po kolei omawiane są: niesprawność intelektualna, zaburzenia komunikacji (w tym jąkanie), zaburzenia ze spektrum autyzmu, zaburzenia z deficytem uwagi i nadruchliwością (ADHD), specyficzne zaburzenia w uczeniu się, zaburzenia motoryki (koordynacji, o obrazie stereotypii ruchowych, tików).