Dzieje Polski.Tom 5 Imperium Rzeczypospolitej

Ten tom DziejĂłw Polski prof. Andrzeja Nowaka wprowadza nas w czasy, ktĂłre w rodzimej historiografii zwykĹ,o siÄ(TM) nazywaÄ? epokÄ... krĂłlĂłw elekcyjnych. W opisywanym okresie od 1572 do 1632 r. Rzeczpospolita trzykrotnie zmierzyĹ,a siÄ(TM) z bezkrĂłlewiem. Mimo interwencji zagranicznych mocarstw udawaĹ,o siÄ(TM) kaĹĽdorazowo wybraÄ? krĂłla zgodnie z wolÄ... ogĂłĹ,u szlachty: Henryka Walezego, ktĂłrego okres panowania jest marginalny w historii Polski, Stefana Batorego i wreszcie Zygmunta III WazÄ(TM). Przed nowymi wĹ,adcami Rzeczypospolitej rysowaĹ,y siÄ(TM) trudne zadania. WewnÄ...trz kraju coraz potÄ(TM)ĹĽniejsze stawaĹ,y siÄ(TM) rody magnackie, stanowiÄ...ce realnÄ... siĹ,Ä(TM) politycznÄ... zwalczajÄ...cÄ... obĂłz krĂłlewski. ZewnÄ(TM)trznie najgroĹşniejsze byĹ,y tendencje ekspansjonistyczne Moskwy oraz Szwecji.
Mimo tych wyzwaĹ,,, a moĹĽe wĹ,aĹ>nie w starciu z nimi, RzeczpospolitÄ... tego okresu naleĹĽy okreĹ>liÄ? mianem imperium, ale jak podkreĹ>la prof. Andrzej Nowak jedynym takim w historii ludzkoĹ>ci. Imperium Rzeczypospolitej oparte byĹ,o bowiem nie tylko na wielkoĹ>ci terytorialnej i silnej gospodarce, ale rĂłwnieĹĽ na wolnoĹ>ci, na dialogu wĹ,adcy z obywatelami (nie z poddanymi), na szukaniu konsensusu. ArenÄ... tych starÄ? byĹ,y gĹ,Ăłwnie odbywajÄ...ce siÄ(TM) 3 4 razy w roku sejmiki oraz sejm. WykuĹ,a siÄ(TM) zupeĹ,nie unikatowa polska elita emanujÄ...ca swÄ... kulturÄ... na caĹ,Ä... EuropÄ(TM). RĂłwnieĹĽ militarnie Rzeczpospolita kontynuuje okres swej Ĺ>wietnoĹ>ci. To rozwĂłj husarii, najgroĹşniejszej jednostki bojowej XVII wieku, ktĂłra w caĹ,ym ĂłwczeĹ>nie Ĺ>wiecie nie miaĹ,a sobie rĂłwnej. BĹ,yskotliwe zwyciÄ(TM)stwa np. Stefana Batorego pod Pskowem, hetmanĂłw Jana Karola Chodkiewicza pod Kircholmem oraz StanisĹ,awa Ĺ>>ĂłĹ,kiewskiego pod KĹ,uszynem znaczyĹ,y szlak chwaĹ,y Rzeczypospolitej. Z drugiej jednak strony coraz ciÄ(TM)ĹĽej byĹ,o uchwaliÄ? podatki na wojsko. W tym okresie pojawia siÄ(TM) juĹĽ bowiem opozycja w stylu totalnym, kontestujÄ...ca wszelkie poczynania krĂłla i dworu, choÄ?by najkorzystniejsze dla Rzeczypospolitej. Opozycja ta zaczyna dopuszczaÄ? siÄ(TM) zdrady i wchodziÄ? w alianse z obcymi mocarstwami. To byĹ, zalÄ...ĹĽek nieszczÄ(TM)Ĺ>cia, ktĂłre niedĹ,ugo spotka kraj w postaci potopu szwedzkiego i najazdĂłw moskiewskich, a w dalszej perspektywie przerodzi siÄ(TM) w targowicÄ(TM). Autor w mistrzowski, literacki sposĂłb przekonuje nas, ĹĽe historia powinna byÄ? nauczycielkÄ... ĹĽycia rĂłwnieĹĽ w XXI wieku.