Przemysł lotniczy w Lublinie 1919-1939

U progu niepodległego bytu państwa polskiego władze wojskowe postawiły sobie za zadanie zdobycie środków walki, umożliwiających zarówno obronę granic, jak i prowadzenie aktywnej polityki agranicznej. Wobec prawie całkowitego braku rodzimych producentów sprzętu wojskowego, plany te rodziły szereg istotnych problemów. Jednocześnie możliwości nabycia uzbrojenia z zapasów wojennych sojuszników były trudne do zrealizowania.
Głównymi przeszkodami, hamującymi owe zakupy, były rozliczne problemy fi nansowe młodego państwa oraz trudności transportowe. Nie należy się też dziwić, że jednym z pierwszoplanowych zadań władz wojskowych było wyszukanie rodzimych producentów, których dotychczasowe profi le wytwórcze miały jakiekolwiek związki z przemysłem metalowym i środków transportu. Równie ważkie w trakcie selekcji producentów, zainicjowanej na polecenie Ministerstwa Spraw Wojskowych przez podległy jej Główny Urząd Zaopatrzenia Armii, były posiadane doświadczenia technologiczne, środki finansowe oraz zapasy surowców i materiałów. Wśród podpisanych kontraktów zwracają uwagę mowy z Zakładami Mechanicznymi Plage i Laśkiewicz w Lublinie.
Równoczesne zabiegi, mające na celu rozpoczęcie produkcji samolotów czyniły, zarówno władze wojskowe, jak i właściciele lubelskiej wytwórni Kazimierz Arkuszewski oraz Teofi l Laśkiewicz.
Punktem szczególnego odniesienia w niniejszej pracy jest próba odtworzenia produkcji samolotów oraz innych działów uruchomionych w lubelskiej wytwórni karoserii samochodowych oraz wyrzutników bombowych. Podstawowe braki materiałowe całkowicie uniemożliwiły natomiast próbę charakterystyki działu ogólno mechanicznego Zakładów Mechanicznych Plage i Laśkiewicz. Ilość poszczególnych źródeł umożliwiających realizację podstawowego zadania, jakim było przedstawienie zagadnień związanych z produkcją lubelskich samolotów, jest bardzo zróżnicowana.